پس از فروپاشي اتحاد شوروي، اسرائيل به منظور گسترش نفوذ در منطقه، روابط همه جانبه‌اي را با جمهوري‌هاي آسياي مركزي و قفقاز برقرار كرده است سابقه روابط اسرائيل با جمهوري‌هاي آسياي مركزي و قفقاز در سه دوره تاريخي مجزا قابل بررسي است.

الف) از زمان تأسيس اسرائيل تا قبل از روي كارآمدن گورباچف: در بيشتر اين دوره شوروي موضعي خصمانه در قبال اسرائيل اتخاذ نموده و بالطبع جمهوري‌هاي منطقه كه هيچگونه ارتباطي جز از طريق دولت مركزي با جهان خارج نداشته‌اند نيز از هيچ رابطه‌اي با اسرائيل برخوردار نبودند.

ب) دومين دوره از روي كارآمدن گورباچف تا زمان فروپاشي شوروي ادامه داشته است. در اين دوره، سياست خارجي شوروي در قبال اسرائيل چرخش يافته و تا پايان سال 1991 سفير بين طرفين مبادله مي‌شد و به يهوديان روسيه اجازه داده مي‌شد تا مهاجرت همگاني به اسرائيل داشته باشند.

ج) سومين مرحله با فروپاشي شوروي و استقلال جمهوريهاي مشترك المنافع آغاز گرديد. در اين دوره اسرائيل به عنوان يكي از رقباي با نفوذ وارد صحنه رقابت منطقه‌اي گرديد. 

عوامل متعددي توجيه كننده نفوذ اسرائيل در جمهوري آذربايجان هستند. اين عوامل به طور كلي به عوامل اقتصادي و امنيتي قابل تقسيم مي‌باشند.بهره‌گيري از منابع غني انرژي جمهوري آذربايجان و نيز امكان دستيابي به بازار روبه رشد و پر مصرف اين كشور در جهت صادرات كالا براي اسرائيل از عوامل اقتصادي توجيه كننده اين نفوذ به شمار مي‌روند.نزديكي به مرزهاي شمالي ايران، به عنوان بزرگترين دشمن اسرائيل مطلوبيت بسياري را براي اسرائيل به همراه دارد. در اين بين جمهوري آذربايجان نيز از گسترش روابط با اسرائيل استقبال مي‌كند. كه علت آن خواست اين كشور در نزديكي هرچه بيشتر به ايالات متحده و نيز امكان استفاده از تكنولوژي‌هاي مدرن اسرائيل در زمينه‌هاي گوناگون مي‌باشد.

فهرست مطالب
بررسي ابعاد نفوذ اسرائيل در جمهوري آذربايجان    1
مقدمه    2
3-1- اهداف و انگيزه‌هاي اسرائيل در قفقاز جنوبي    3
3-2- اهداف و ابزار اسرائيل در گسترش نفوذ در جمهوري آذربايجان    13
3-٣- جايگاه و اهميت جمهوري آذربايجان در سياست خارجي اسرائيل    18
الف- اهداف رسمي و آشكار    20
ب- اهداف غير آشكار و اعلام نشده    20
3-4- اهداف آذربايجان از گسترش روابط با اسرائيل    22
3-5- چارچوب همكاريهاي اسرائيل و جمهوري آذربايجان    26
الف- روابط سياسي، امنيتي- نظامي    26
ب- روابط اقتصادي    29
ج- روابط فرهنگي    32

منابع و مآخذ    36